Jak zaprojektować platformę schodową dla niepełnosprawnych

Postanowiłem napisać krótki artykuł poświęcony kilku aspektom jakie należy wziąć pod uwagę przy projektowaniu platformy schodowej. Nie mam tutaj na myśli oczywiście procesu konstrukcji i budowy windy schodowej, raczej chodzi mi o wrysowanie (zaprojektowanie) platformy schodowej na klatce schodowej w budynku, który ma zostać dostosowany dla osób niepełnosprawnych.

Jednym z częstszych pytań jakie słyszę po odebraniu telefonu jest "Dzień dobry, jestem projektantem/architektem i potrzebuję zaprojektować platformę schodową - czy może mi pan pomóc?". Chyba jeszcze częstszym pytaniem jest tylko "Ile kosztuje platforma schodowa?". Pytania o ceny wind schodowych są bardzo popularne - jednak o tym napiszę w innym czasie.

O czym należy pamiętać projektując platformę schodową?

Przy projektowaniu windy schodowej przeznaczonej dla osób niepełnosprawnych należy wziąć pod uwagę kilka czynników. Większość osób, które zajmują się projektowaniem budynków wie, że minimalna szerokość schodów (drogi ewakuacyjnej) powinna zostać zachowana na poziomie 120 cm, więc projektowana szerokość schodów powinna wynosić co najmniej 140 a najlepiej 150 cm, aby po zamontowaniu platformy przyschodowej na takim biegu schodowym jego szerokość odpowiadała wytycznym straży pożarnej.

Jednak ważną informacją w tym momencie jest to, że tak na prawdę zależy to jeszcze od sposobu montażu toru jezdnego - ten może być zamocowany do ściany, jeżeli przy schodach jest pełna ściana nośna.  

Jeżeli brak jest ściany nośnej to monter platformy schodowej jest zmuszony do zamontowania toru jezdnego na specjalnych słupkach, które przeniosą odpowiednie obciążenie wynikające z użytkowania windy. Montaż na słupkach powoduje, że cały tor jezdny zajmuje więcej przestrzeni - z reguły na słupki trzeba doliczyć około 60-100 mm, w zależności od modelu urządzenia.

Rzecz kolejna to poręcze, które muszą być na schodach. Pochwyt zawęża z reguły szerokość schodów o około 100 mm. Niektórzy projektanci nie wiedzą, że na rynku dostępne są urządzenia, których tor jezdny pełni funkcję pochwytu. Mam tutaj na myśli platformy schodowe firmy Ascendor, która produkuje urządzenia na szynie prostej (model PLG7) i na torze krzywoliniowym (model PLK8). W platformach tych górna część toru jezdnego, który w całości jest wykonany ze stali nierdzewnej stanowi poręcz - jest ona niebrudząca, a jej średnica wynosi około 50 mm, czyli dokładnie tyle ile typowa poręcz.

Warto również pamiętać o tym, że w przypadku platform schodowych krzywoliniowych tor jezdny montowany jest z reguły od "duszy schodów" - słupki mogą być zamontowane na stopniach lub od policzków schodów. Jeżeli zastosuje się właśnie platformę Ascendor PLK8, to nie warto już projektować poręczy, a jedyne co trzeba zrobić dodatkowo to wypełnić czymś przestrzenie pomiędzy słupkami - mogą to być panele metalowe, pleksi lub ze szkła hartowanego. Oczywiście są na rynku dostępne platformy schodowe krzywoliniowe, które mogę mieć tzw. zakręty zewnętrzne - najczęściej są to modele z napędem linowym - o tych urządzeniach również z pewnością kiedyś wspomnę na tej stronie.

Bardzo często popełniany błąd przez projektantów to rysowanie górnego przystanku platformy schodowej na górnym spoczniku. Otóż, to na dole platforma schodowa musi zjechać przed schody i to na dole, przed schodami potrzebuje ona dużo miejsca. W zależności od kąta nachylenia schodów, rozmiaru podestu jezdnego oraz konkretnego modelu urządzenia absolutne minimum miejsca na dole schodów to ok 130 cm - mam tutaj na myśli platformę schodową o torze jezdnym prostym. Jeżeli na dole jest więcej miejsca (ok 250 cm lub więcej) to stosuje się platformy schodowe z najazdem standardowym, jeżeli jest poniżej 230 cm to należy zastosować tzw. najazd frontowy (osoba na wózku może najechać na platformę również prostopadle do kierunku toru jezdnego).
Na dolnym spoczniku platforma zjeżdża przed schody i podłoga platformy osiada niemalże nad podłożem, tak aby osoba na wózku mogła wygodnie i bezpiecznie wjechać na windę. Na górnym przystanku platforma schodowa platforma może zatrzymać się nad schodami, nie ma potrzeby aby wjeżdżała ona na górny spocznik, chyba że jest takie założenie ze strony inwestora lub projektanta.
UWAGA: Jeżeli potrzebujesz plików DWG z projektami platform schodowych i innych urządzeń dla osób niepełnsoprawnych to znajdziesz je TUTAJ >>.
Kolejny dosyć istotny aspekt to zasilanie urządzenia. Obecnie niemalże standardem na rynku są platformy schodowe zasilane akumulatorowo. Oznacza to, że urządzenie podczas jazdy nie pobiera energii elektrycznej z przyłącza, a jedynie z baterii znajdujących się w obudowie windy schodowej. Na przystankach górnym i dolnym akumulatory są automatycznie ładowane poprzez ładowarkę, która jest wpięta do gniazdka - oznacza to, że pod urządzenie powinno zostać zaprojektowane gniazdko - użyty przewód to 3x1,5, a bezpiecznik B10.

Na sam koniec dodam, że platformy schodowe oprócz walorów użytkowych mogą także pełnić walory estetyczne - w szczególności platformy schodowe Ascendor - windy te mogą być na prawdę ładne - tor jezdny jest zawsze wykonany ze stali nierdzewnej, a obudowa może być pomalowana na dowolny kolor lub także wykonana ze stali nierdzewnej.
Zawsze po dostawie i montażu platformy schodowej powinien zostać wykonany odbiór techniczny tego urządzenia. Platformy schodowe podobnie jak windy i dźwigi podlegają pod nadzór techniczny UDT. Na temat kwestii związanych z odbiorami technicznymi z pewnością powstanie niejeden artykuł na naszej stronie.